Veranderen: hoe het wel lukt
Mensen veranderen niet makkelijk. Individueel niet en in groepsverband al helemaal niet. De meeste ontwikkelingstrajecten zijn dan ook voorbestemd om te mislukken. Waardoor komt dit eigenlijk?
In de eerste plaats wordt ons gedrag sterk bepaald door oude overtuigingen die we hebben. Overtuigingen hoe de wereld in elkaar zit en hoe wij daarin het beste kunnen acteren om teleurstelling en pijn te voorkomen. Dit afweergedrag heeft ons vaak behoed voor onwelkome verrassingen, maar we betalen er ook een prijs voor. Het maakt ons namelijk onvrij, minder flexibel, en het houdt groei en ontwikkeling tegen. Veel van onze oorspronkelijkheid en potentie gaat zo verloren. Daarnaast hebben we dit contraproductieve gedrag al een groot deel van ons leven ingezet. We weten vaak niet eens meer hoe het anders zou kunnen. Het nieuwe moet eerst gezien en vervolgens aangeleerd worden.
Robert Kegan en Lisa Lahey, twee Harvard onderzoekers en docenten, maken dit prachtig inzichtelijk. Zij spreken van Immunity to Change, een compleet afweersysteem tegen veranderingen. Kern van hun methodiek: als je iets graag wilt (individueel of collectief) maar merkt dat je je juist gedraagt op een manier die dit frustreert, kijk dan welk voordeel dit ondermijnende gedrag heeft. Dan zal blijken dat je veel sterker gecommitteerd bent aan iets dat bij nader inzien over pijnvermijding en lijfsbehoud gaat. Hier gaat onbewust zoveel tijd en energie inzitten, dat de grondleggers spreken van een tweede baan hebben. Naast je echte werk ben je vooral bezig met het in standhouden van het afweersysteem. Stel je voor dat je die tijd en energie kunt aanwenden voor het creëren van geluk en succes!
In vrijwel elke coaching werken we nu met deze Harvard aanpak. Het geeft op individueel en op teamniveau perfect weer waar het aan schort en wat er moet gebeuren. Dit emotionele DNA (onze woorden) in kaart brengen maakt de weg vrij voor een krachtige, toekomstbestendige verandering.
Dit wetende wijzen we extra op wat de cliënt zelf zal moeten doen om succesvol te veranderen. Een blijvende verbetering vereist een sterke interne drive. Vaak wil men wel de resultaten maar niet de inspanningen. Bewust worden van de beperkingen en prijs van de afweer kan dan helpen. Jij bent zelf vervolgens 100% verantwoordelijk voor jouw proces. Jezelf er helemaal in plaatsen en geen excuses verzinnen of anderen de schuld geven, leidt tot resultaat. Niet altijd leuk in de coaching, wel noodzakelijk. Tot slot vergt veranderen grote discipline. Ben je bereid om jouw proces een jaar lang bovenaan de prioriteitenlijst te zetten en er dagelijks mee bezig te zijn? En als je even van dat pad bent onmiddellijk weer de draad op te pakken, en verleidingen om te onderhandelen of te vluchten te weerstaan? Velen laten het daar liggen. Tijdens sessies gaat het goed, maar uiteindelijk gaat het om het geleerde in de dagelijkse praktijk te brengen, ook voor teams.
Kortom: de motivatie om te veranderen, jezelf er helemaal verantwoordelijk voor te maken en ook nog eens de discipline vol te houden bepaalt het succes van het eigen proces.
Wij zijn er om je c.q. jullie daarbij te helpen.
